Bạn sẽ làm biểu cảm thể nào?

Khuôn mặt là bộ phận bắt mắt nhất trên cơ thể. Khuôn mặt có 4 cơ quan cảm giác đảm đương về thị giác, thính giác, khứu giác và vị giác trong số 5 giác quan mà con người có. Các giác quan này không chỉ tiếp nhận các kích thích bên ngoài mà còn đảm nhận các chức năng cơ bản cần thiết cho cuộc sống của con người như ăn, uống, thở và nói chuyện.

Mắt, mũi và miệng trên khuôn mặt đều thực hiện nhiệm vụ riêng của mình, đồng thời phối hợp với nhau để tạo ra nhiều biểu cảm đa dạng. Động vật và côn trùng cũng có khuôn mặt, nhưng chỉ con người mới có thể tạo ra nhiều biểu cảm khác nhau. Đó là do con người có cơ mặt phát triển đặc biệt. Có 43 đến 80 cơ trên khuôn mặt con người và hơn 10.000 biểu cảm có thể được thực hiện bằng cách di chuyển các cơ mặt.

Dù nhiều cơ mặt có thể được sử dụng để tạo ra nhiều biểu cảm khác nhau, nhưng tiếc thay, con người lại không thể tự do nhìn khuôn mặt của chính mình. Bạn chỉ có thể nhìn thấy hình ảnh phản chiếu bằng các công cụ như gương hoặc ống kính máy ảnh, chứ không bao giờ có thể nhìn thấy vật thật dù chỉ một lần trong suốt cuộc đời mình. Nói cách khác, chỉ người khác mới có thể thực sự nhìn vào mặt chúng ta. Vì vậy, một số người nói rằng “Khuôn mặt là để quan tâm người khác”. Ở đây, khuôn mặt không có nghĩa là vẻ ngoài, mà là biểu cảm được thể hiện trên khuôn mặt.

Khuôn mặt vốn là của mình nhưng luôn phải để lộ cho người khác thấy. Điều quan trọng hơn việc làm cho khuôn mặt của bạn trẻ trung và xinh đẹp bằng mỹ phẩm hay phẫu thuật thẩm mỹ, chính là quản lý biểu cảm trên khuôn mặt.

Biểu cảm là cảm xúc

Khi ai đó vui vẻ hạnh phúc thì khóe miệng họ nhếch lên, khi đau ốm buồn bã thì khóe miệng lại rủ xuống. Người ta mở to mắt khi ngạc nhiên và cau mày khi tức giận. Bởi đó, trạng thái tâm lý như tình cảm và cảm xúc chất chứa trong lòng nhất định sẽ được bộc lộ qua biểu cảm.

Biểu cảm, biểu tình 表情 trong tiếng Hán, khi được dịch ra thì nghĩa là bày tỏ tấm lòng. Đôi khi biểu cảm bộc lộ cảm xúc còn nhanh và hiệu quả hơn nhiều so với lời nói. Bạn có thể nói dối bằng lời, nhưng không thể nói dối bằng khuôn mặt của mình. 6 biểu cảm khuôn mặt tiêu biểu như hạnh phúc, buồn bã, ngạc nhiên, ghê tởm, sợ hãi và tức giận, đều giống nhau bất kể quốc gia hay chủng tộc.

Một số học giả cho rằng một trong những lý do con người tồn tại như động vật xã hội là vì biểu cảm của chúng ta. Thế thì, sẽ ra sao nếu con người không thể biểu cảm, mà giống như robot vô cảm? Chúng ta sẽ rất khó để thể hiện cảm xúc của chính mình cũng như khó nắm bắt được cảm xúc của người khác, dẫn đến thế gian tăm tối và ảm đạm.

Cảm xúc tác động từ bên trong và thể hiện ra bên ngoài, ngược lại, nếu bạn thể hiện biểu cảm nào đó, tấm lòng bạn cũng sẽ rung động theo. Đây được gọi là “hiệu ứng phản hồi trên khuôn mặt”. Ví dụ, nếu bạn cười ngay cả khi bạn không vui, thì phản ứng sinh lý tương tự như khi bạn vui sẽ xảy ra và bạn sẽ cảm thấy dễ chịu. Các mạch thần kinh liên quan đến cảm xúc cụ thể và nét mặt được kết nối chặt chẽ với nhau, vì vậy khi cơ mặt cử động, dây thần kinh đối giao cảm trong não sẽ được kích thích để tạo ra hiệu ứng tương tự.

Điều này cũng liên quan chặt chẽ đến năng lực đồng cảm. Trong não người có các tế bào thần kinh gương, nên chúng ta thường làm theo biểu cảm của người khác một cách vô thức khi nhìn thấy nét mặt của họ.

Ảnh hưởng của biểu cảm lớn hơn lời nói

Lời nói không chỉ được nghe bằng tai mà còn bằng mắt nữa. Khi thông tin thính giác và thị giác không khớp nhau, thông tin thị giác sẽ đáng tin cậy hơn. Nếu bạn nói “Tôi không giận đâu”, nhưng nhìn bằng mắt lại thấy bạn lạnh nhạt thì đối phương sẽ không tin điều đó. Ngược lại, nếu bạn nói “Tôi đang giận đấy” nhưng khuôn mặt lại tươi cười, thì đối phương sẽ phán đoán rằng tâm trạng của bạn đang tốt chứ không phải tức giận. Dù bạn nói những lời tốt đẹp đến thế nào bằng biểu cảm không tốt, bạn vẫn sẽ có thể làm tổn thương tấm lòng của đối phương, cũng vậy, ngay cả khi bạn không nghe theo yêu cầu của họ, nếu bạn nói lời hòa nhã với biểu cảm tươi tắn thì sẽ có thể tạo được hảo cảm hơn.

Hiện tượng này có thể được giải thích bằng “Quy luật Mehrabian”. Giáo sư Albert Mehrabian của Đại học California, Mỹ cho biết, trong các yếu tố ảnh hưởng đến giao tiếp, nội dung lời nói chiếm 7%, các yếu tố thính giác như giọng nói, ngữ điệu chiếm 38% và các yếu tố thị giác như biểu cảm, ánh mắt và thái độ chiếm 55%. Được cho biết rằng biểu cảm, giọng điệu và thái độ của người nói có ảnh hưởng lớn hơn nội dung lời nói trong cuộc trò chuyện.

Khi nói, nếu bạn thể hiện biểu cảm phù hợp với lời nói của mình, đối phương sẽ dễ dàng hiểu được nội dung bạn muốn nói hơn. Ngoài ra, khi nghe người khác nói, đối phương cũng sẽ nhìn vào biểu cảm của bạn để đoán xem câu chuyện của họ có được truyền đạt tốt hay không, do đó, bạn nên thể hiện biểu cảm phù hợp với nội dung của lời nói khi nghe. Bạn có thể thể hiện rằng mình đang lo lắng bằng vẻ mặt lo lắng khi đối phương nói về điều khiến bạn lo lắng, và bằng biểu cảm vui mừng khi họ nói về điều khiến bạn vui mừng.

Nét mặt vô cảm cũng giống như thông điệp rằng “Tôi không muốn nói chuyện với bạn”. Đối thoại sẽ bắt đầu khi đối phương nhìn vào biểu cảm của bạn và nghĩ “Dường như họ đang chăm chú nghe mình nói”. Ngay cả khi bạn hơi mỉm cười, trông bạn cũng dịu dàng và ôn hòa hơn rất nhiều, khiến người khác cảm thấy thoải mái hơn.

Biểu cảm tươi tắn thay đổi cuộc đời

Mọi người sống trong khi tiếp xúc với những người khác trong suốt cuộc đời mình. Biểu cảm tươi tắn là phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất để giành được hảo cảm của người khác và khiến các mối quan hệ cá nhân được suôn sẻ hơn.

Đặc biệt nếu bạn là cha mẹ đang nuôi con nhỏ, biểu cảm của bạn càng phải tươi tắn hơn. Tiến sĩ Edward Tronick của Đại học Harvard, Mỹ đã tiến hành thí nghiệm để tìm hiểu xem trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi bị ảnh hưởng như thế nào bởi biểu cảm của mẹ. Thí nghiệm được tiến hành với người mẹ luôn tươi cười khi nhìn đứa trẻ, sau đó làm vẻ mặt vô cảm, rồi lại từ vẻ mặt vô cảm trở nên tươi tắn và quan sát phản ứng của đứa trẻ. Đứa trẻ đã rất vui khi thấy biểu cảm vui vẻ của mẹ, nhưng khi người mẹ tỏ ra vô cảm, đứa trẻ đã khóc mà không biết phải làm sao. Sau đó, khi người mẹ tươi tắn trở lại, đứa trẻ đã ngừng khóc và cười thật tươi.

Tâm trạng của con trẻ phụ thuộc vào biểu cảm của cha mẹ, vì vậy khuôn mặt của cha mẹ phải tươi sáng thì đứa trẻ mới ổn định được về mặt cảm xúc. Khi cha mẹ có biểu hiện vô cảm hoặc trông đáng sợ, trẻ sẽ bị căng thẳng trong vô thức và có cảm xúc bất an. Khi hai vợ chồng trò chuyện, khi mua sắm thứ gì đó, khi nói chuyện với người khác trên phố, họ phải bộc lộ biểu cảm tươi sáng để con mình có thể lớn lên một cách tích cực và rạng rỡ.

Người có biểu cảm vui tươi sẽ tạo ấn tượng là người tích cực và khiến đối phương vui vẻ. Mọi người đều có tấm lòng muốn gần gũi và làm việc cùng với người như vậy. Ngay cả khi bạn có học lực tốt, sự nghiệp thăng hoa và tài ăn nói xuất chúng, nhưng nếu biểu cảm của bạn u ám và cứng nhắc, bạn rất có khả năng sẽ bị trượt phỏng vấn. Đối với những người làm trong ngành buôn bán, kinh doanh và dịch vụ, biểu cảm tươi tắn chính là tiêu chuẩn vì sẽ dẫn đến hiệu quả công việc trực tiếp. Dù là hạnh phúc gia đình, nuôi dạy con cái hay thành công trong công việc, để có được điều mình muốn, thì phải luôn tươi sáng từ biểu cảm.

Câu hỏi “Tôi có biểu cảm như thế nào?” cũng giống như câu hỏi “Tôi sẽ sống như thế nào?”. Nếu bạn cau có vì khó khăn thì chỉ khiến cho khó khăn hơn mà thôi. Ấn tượng về mọi người khác nhau tùy thuộc vào cơ mặt nào được sử dụng nhiều. Những người sống trong sự bất mãn với thế giới có xu hướng tức giận, và những người hay lo lắng hoặc nhạy cảm thường có những nếp nhăn đặc thù trên khuôn mặt. Không sai khi nói rằng về già, bạn phải chịu trách nhiệm đối với khuôn mặt của mình.

“Thứ mà tiêu hao đặc biệt ít nhưng lại tích lũy được nhiều, không làm tổn hại người cho nhưng lại làm giàu người nhận. Không có ai là không cần thứ này dù giàu có đến đâu, và không có ai nghèo đến mức không thể làm được điều này, dù nghèo đến đâu. Điều mang lại hạnh phúc cho gia đình, hỗ trợ trong công việc và mang những người bạn đến gần ta hơn. Là chốn nghỉ ngơi cho người mỏi mệt, là niềm yên ủi cho người đương khóc lóc, là phương thuốc chữa lành mọi chất độc trong nhân gian. Song lại là thứ không thể mua, không thể vay, không thể trộm được.”

Đây là điều mà Dale Carnegie – chuyên gia về nghệ thuật sống, đã nói về nụ cười, hay gương mặt rạng rỡ. Để có gương mặt tươi cười, bạn cũng phải biết cách chế ngự tấm lòng của chính mình. Người sống với tấm lòng tích cực, gương mặt tươi tắn là người khôn ngoan và giàu có. Khuôn mặt tươi cười soi sáng tương lai của gia đình, tương lai của cuộc đời chúng ta.