Tắt Tivi thì trông thấy gia đình!
Xem TV quá mức có thể gây trở ngại cho giao tiếp gia đình. Hãy tìm hiểu phương pháp xem đúng cách.
Thời gian xem Tivi của người Hàn Quốc một ngày bình quân là 3 tiếng, 1 năm là 1 tháng rưỡi, giả sử sống đến 80 tuổi, thì cả đời xem suốt 10 năm. Nghĩa là dành năm tháng như hoàng kim là 10 năm của cuộc đời để ngồi thẫn thờ trước mặt Tivi, được gọi là cái hộp ngốc nghếch.
Cái tên gọi Television (Tivi) là từ ghép của từ “tele” tiếng Hy Lạp có nghĩa là “xa” với từ “vision” tiếng Latinh có nghĩa là “nhìn”. Y hệt như lời, Tivi là phương tiện thông tin đại chúng cho xem thấy một cách rõ ràng từ phòng ngủ kể cả những sự việc xa xảy ra ở phía đối diện trái đất. Nhưng không nên bỏ qua điểm rằng nó làm cho không trông thấy gia đình ở gần kề bên cạnh.
Hình ảnh bật hoạt hình trong Tivi cho trẻ nhỏ, và Tivi chiếm chỗ ở chính giữa phòng khách, là nơi cả gia đình nhóm lại, bây giờ đã trở nên sự việc rất chi thường nhật. Ngoài chương trình chính quy, các kênh truyền hình cáp rất da dạng nên không ít ra đình bật Tivi theo thói quen từ lúc mở mắt vào buổi sáng cho đến tận ngay trước khi đi ngủ.
Dololres Curren, tác giả của sách “Đặc điểm của gia đình khỏe mạnh” nói rằng “Không biết được rằng vì sự phá hủy gia đình mà người ta xem Tivi một cách quá độ, hay là vì xem Tivi một cách quá độ mà gia đình bị cướp mất sinh hoạt gia đình. Nhưng có thể biết rõ sự thật rằng khi ngồi trước mặt Tivi thì không thể chìa tay ra lẫn nhau được.”
Không phải Tivi là xấu xa vô điều kiện. Vấn đề là phương pháp sử dụng nó thế nào. Ti vi có mối quan hệ mật thiết với sinh hoạt hiện đại. Hãy nhận thức sự thật rằng nếu hoạt dụng tốt thì có điểm hữu ích, nhưng nếu sử dụng một cách vô phân biệt thì có thể bị thiệt hại.
Tật xấu do xem Tivi quá độ
Có kết quả nghiên cứu rằng mỗi khi tăng thời gian xem Tivi một tiếng, tỷ lệ béo phì tăng lên 2%. Vì màn hình Tivi khiến trung tâm thèm ăn trên não bộ bị tê liệt tạm thời, nên cứ liên tiếp ăn uống trong lúc vô nhận thức, và vì tựa vào hoặc nằm trên ghế sofa mà chỉ cần ngón tay động đậy một chút thôi nên làm cho thiếu vận động. Hơn nữa, theo kết quả nghiên cứu của các bác sĩ trong trường đại học Case Western Reserve, thì độ tuổi trung niên xem Tivi quá độ, có nguy cơ mắc bệnh về não như bệnh mất trí nhớ gấp 3 lần.
Không chỉ vậy, nó còn làm giảm năng lực học vì thông tin thị giác có tính một chiều, và làm tăng cảm giác không yên tâm và căng thẳng vì thông tin tai ương và vấn đề tai tạn mang tính phủ định. Và nó còn gây ra hành động tình dục bất bình thường do khiêu dâm và hở hang, hành động bạo lực do phim bạo lực phi hiện thực, làm cho tâm lý tiêu dùng, chủ nghĩa giây lát và tính lúc nào cũng vội vàng do quảng cáo tràn ngập, và gây nên lo lắng về sức khỏe vì thông tin sức khỏe quá độ. Hơn nữa, hàng loạt “phim truyền hình tồi” sản sinh bởi sự cạnh tranh tỷ lệ người xem, khiến cho đạo đức mọi người bị lung lay, nên xem Tivi không phân biệt gây ra vấn đề xã hội và tác dụng phụ nghiêm trọng.
Đặc biệt, đối với những đứa bé đang trưởng thành, thì có ảnh hưởng trí mạng. Nếu vào thời niên thiếu xem Tivi quá độ thì không phản ứng đối với giọng tiếng của bố mẹ, hoặc coi bố mẹ là sự tồn tại quấy rầy. Vì trong khi xem Tivi, đứa bé mất cơ hội hình thành tình cảm với bố mẹ, nên sự phát triển tình cảm không thể hình thành đúng cách.
Có nhiều trường hợp một số bố mẹ đặt con mình trước Tivi, để làm việc nhà hoặc làm cho đứa con ngồi im không gây phiền toái, hoặc vì nhìn thấy đứa con bắt chước bài hát hoặc nhịp điệu trong màn hình Tivi và nghĩ rằng Tivi là giáo viên tốt. Tuy nhiên, dù là giáo dục tốt nhưng nếu đứa bé xem Tivi quá lâu thì không tốt cho cơ thể và tinh thần. Và nếu điều này thành thói quen thì không những mang lại tổn thương cho cấu tạo của não đứa bé mà còn giảm xuống tư duy sáng tạo, sức tập trung.
Nếu thời gian xem Tivi càng dài thì khả năng thông hiểu giữa gia đình càng bị cắt đứt nhiều bằng từng ấy. Không chỉ không thể nghe giọng tiếng của gia đình mình vì tiếng ồn, mà dù ở cùng một nơi, nhưng không có cơ hội nói chuyện với nhau. Dù là nói chuyện với nhau nhưng không thể nói chuyện một cách nghiêm túc. Thỉnh thoảng đôi lúc trong gia đình xảy ra cãi vã để chiếm điều khiển từ xa hoặc để xem chương trình bản thân mình thích. Trong gia đình như thế này, khó hy vọng hòa thuận.
Khi tắt Tivi thì sẽ xảy ra việc gì?
Một đoàn thể phi lợi nhuận Mỹ “Network tắt Tivi” đang thực tiễn chiến dịch hãy tắt Tivi dù chỉ là một tuần trong một năm, theo khẩu hiệu “Hãy tắt Tivi và bật cuộc sống (Turn off TV – Turn on Life)”. Vào năm 2005, ở Hàn Quốc, “Nhóm thị dân không xem Tivi” được thành lập và quy định tuần đầu tiên của tháng 5 – tháng của gia đình là “tuần không xem Tivi”, và bày ra hoạt động.
Mọi người tưởng rằng nếu không xem Tivi thì cảm thấy chán và buồn phiền nhưng ấy chỉ là lo nghĩ vớ vẩn thôi. Một đài phát thanh thí nghiệm tắt Tivi tại 130 gia đình ở khu vực Seoul và Gyeonggi trong 20 ngày để chế tác chương trình. Trong vòng mấy ngày đầu tiên, mọi người tham gia đều khổ sở vì triệu chứng cai, rằng có đứa bé khóc vì không cho mở Tivi, có gia trưởng cảm thấy chán không biết phải làm gì và cũng có nội trợ nói rằng không thể nói chuyện với người khác tại nơi nhóm họp. Nhưng tác dụng phụ như thế không lâu dài.
Sinh viên tự lập vốn nghiện Tivi, lại đã quay ánh mắt đến xung quanh và giặt giũ quần áo, dọn dẹp nhà cửa. Và gia trưởng vốn chỉ cầm điều khiển từ xa mỗi ngày Chủ nhật, lại đã chơi đùa với con cái hoặc giúp đỡ vợ. Nhiều người tham gia đã nói rằng “Cảm thấy thời gian còn lại như dài.” và bắt đầu dành thời gian có ý nghĩa như quan tâm đến hoạt động sở thích, dọn dẹp xung quanh, đọc sách và báo chí hoặc tìm kiếm và làm các công việc vốn đã hoãn lại. Hơn nữa, cũng có người ngủ sớm và thức dậy sớm nên không có sự mệt mỏi và buồn bực, và cơ thể rất sảng khoái.
Khác với dự đoán rằng khi tắt Tivi thì trẻ em sẽ mệt mỏi hơn, ngược lại trẻ em thích ứng nhanh hơn người lớn. Trẻ em vốn luôn mở Tivi ngay cả khi chơi đồ chơi, lại tự đọc sách, và làm ra trò chơi mới chưa bao giờ suy nghĩ trong thời gian qua. Cha mẹ trông thấy điều này đã nhận thức rằng “Người lớn có trách nhiệm đối với sự nghiện Tivi của trẻ em.”
Hơn hết cả, biến hóa lớn nhất là gia đình hiểu rõ nhau hơn và nói chuyện với nhau nhiều hơn. Khi tắt Tivi thì trông thấy được gia đình, khi không có tiếng ồn Tivi thì mọi người có thể lắng nghe giọng tiếng của gia đình được. Trong phòng khách không có Tivi, không phải cảm giác hiu quạnh mà là nhiều câu chuyện hơn nữa được lấp đầy.
Xem Tivi một cách thông minh
- Không bố trí đồ đạc lấy Tivi làm trung tâm, đặt Tivi trong phòng cha mẹ hơn là phòng tiếp khách.
- Đừng bật Tivi theo thói quen, chỉ bật Tivi khi có chương trình mà mình muốn xem sau khi tra cứu lịch chiếu thông qua trang web hoặc báo chí.
- Cha mẹ phải cho thấy tấm gương tự kiềm chế xem Tivi. Cha mẹ thì xem Tivi cả ngày mà nếu ra lệnh cho con cái rằng chớ xem Tivi thì chỉ có sự phản đối mà thôi.
- Không để mặc một mình con ngồi trước Tivi. Dù là chương trình thiếu nhi, nhưng cha mẹ xem cùng với con cái, và chuyện trò với chúng về nội dung hoặc nhân vật xuất hiện.
- Hãy lên lịch kế hoạch xem Tivi trong một tuần cùng với gia đình, và lập kế hoạch công việc có thể thực hiện khi không xem Tivi như trò chơi, đọc sách, đi dạo và thể thao.
- Hãy lựa chọn chương trình phù hợp với cấp bậc xem.
- Khi ăn cơm hoặc ăn lót dạ thì nhất định tắt Tivi.
- Hãy ngồi trong tư thế ngay thẳng tại nơi cách xa 2m và xem Tivi chỉ trong 1 tiếng.
- Không nên để trẻ chưa đầy hai tuổi xem Tivi.
Nếu không điều khiển được Tivi thì chúng ta sẽ bị điều khiển bởi Tivi. Chúng ta hãy nhìn lại xem gia đình chúng ta bị lấy rất nhiều thời gian vì Tivi không, hoặc phòng khách mà gia đình phải nói chuyện, trở nên không gian xem Tivi không. Và từ hôm nay chúng ta hãy nhìn gia đình thay cho Tivi. Như vậy thì chúng ta sẽ phát hiện ra điều rất quan trọng mà chưa bao giờ thấy trong thời gian qua.