विश्वास र जीवन

अभावको त्रुटि

‘अफर आजसम्म मात्रै,’ ‘पहिलो सय जना ग्राहकहरूले मात्र पाउने,’ वा ‘स्टकमा हुँदासम्म मात्र जारी रहने !’ जस्ता विज्ञापनका शर्तहरू ग्राहकहरूलाई आकर्षण गर्ने रणनीति हुन् । वास्तवमा कुनै सामानको अभाव हुन लाग्दाखेरि त्यो सामान खरीद गर्ने सीमित समय हुन्छ, अनि मानिसहरू प्राय: नपाइने कुराहरूलाई नै एकदमै विशेष ठान्ने गर्छन् । यदि…

प्रतिस्पर्धामा भाग लिनुको कारण

वृद्ध साइकलबाजको आदर्श पात्रको रूपमा परिचित रोबर्ट मार्चन्ड, सन् १९११मा फ्रान्समा जन्मिएका थिए र उनले दुई वटा विश्वयुद्ध पार गरे । उनले आफ्नो जीविकोपार्जनका लागि अग्निनियन्त्रक, ट्रक चालक, दाउरे इत्यादि थुप्रै कामहरू गरेका थिए । ६८ वर्षको उमेरदेखि उनले साइकलबाज बन्ने सपना बुन्न थाले । मार्चन्डले आफ्नो लक्ष्य हासिल गर्न…

सुरु गर्ने उचित समय

संयुक्त राज्य अमेरिकाको लोकप्रिय चित्रकार ग्रेन्डमा मोजेजले ८० वर्षको उमेरमा आएर पहिलो पल्ट पेन्टब्रस समाती चित्र कोर्न सुरु गरेकी थिइन् । त्यस बेलादेखि १०१ वर्षको उमेरसम्म, अर्थात् यो संसारबाट बिदा हुनअघिसम्म तिनले १,६०० वटा कृतिहरू छोडेर गइन् । आफ्नो पूरै जीवन एकदमै विकट गाउँमा बिताएकीले तिनमा चित्रकलासम्बन्धी त्यस्तो विशेष ज्ञान…

राम्ररी गर्नु र यथासक्दो प्रयत्न गर्नु

संयुक्त राज्य अमेरिकाको इलिनोइ राज्यस्थित नेपरभिलमा शारीरिक शिक्षा(Physical Education)का प्रशिक्षक फिल ललरले विद्यार्थीहरूको सुस्वास्थ्यको निम्ति ‘शारीरिक शिक्षा कक्षा’को समयमा लामो समयसम्म दौडन लगाए । विद्यार्थीहरूमध्ये राम्ररी दौडने विद्यार्थीहरू पनि थिए भने राम्ररी दौडन नसक्ने विद्यार्थीहरू पनि थिए । ललरले राम्ररी दौडन नसक्ने विद्यार्थीहरूको दौडने क्षमता विकास गर्ने उद्देश्यले सुरुमा ११…

तिमीले पनि गर्न सक्छौ

संयुक्त राज्य अमेरिकाको मेजर लिग बेसबलमा आफ्नो क्षमताको सीमालाई नै नाघ्न सफल एक चिर-परिचित पिचर जिम एबट । उनी जन्मँदै दाहिने हातको हत्केलाविना जन्मिएका थिए । हुर्कने क्रममा प्रायः सबै काम एउटा हातले गर्न सिकेका एबटका निम्ति गर्न गाह्रो काम भनेको एउटै मात्र थियो– जुत्ताको तुना बाँध्नु । कलिला एबटका…

सबै परिस्थितिमा धन्यवाद

उरुग्वेका एक जना प्रतिनिधि फुटबल खेलाडी डारिओ सिल्भाले सन् २००६को कार दुर्घटनामा परेर आफ्नो दाहिने खुट्टा गुमाए । त्यो खबर सुनेर धेरै जना शोकाकुल भए, तर डारिओको अप्रत्याशित कुराले सबै मानिसहरू आश्चर्यतकित भए । “धन्न फुटबल जीवनयात्राको प्रारम्भमै, यस्तो सङ्कटबाट गुज्रिनु नपरेकोले चमकदार क्षणहरू अनुभव गर्न पाएकोमा म धन्यवादी छु…

बुबाको सपना

शैक्षिक योग्यता जाँच(SAT)पछि माध्यमिक विद्यालयका केही विद्यार्थीहरूलाई उनीहरूको सपनाबारे प्रश्नहरू सोधियो । उनीहरूबाट विभिन्न उत्तरहरू आए : गायकको रूपमा पहिलो गीत गाउने, विश्व भ्रमण गर्ने, मनले चाहेजति तारेको चिकेन खाने, विद्यालयको मैदानमा खेतीपाती गर्ने इत्यादि । त्यसपछि अर्को एउटा प्रश्न सोधियो । “अब जिउने समय १ वर्ष मात्र बाँकी छ…

सार्थक समय

कुनै समयमा राती माछा मार्न रुचाउने एक जना मानिस थिए । एक दिनको काम सकाएर घरमा आनन्दले सुत्न सकिने सुनौलो मौकामा पनि तिनी एउटा स्यान्डवीच र माछा मार्ने बल्छी लिएर धूलाम्मे बाटो हुँदै माछा मार्न जान्थे । कहिलेकहीँ रातभरि एउटा माछा पनि पक्रन सकिँदैनथ्यो, तर तिनलाई केही फरक पर्दैनथ्यो ।…

गुन तिरेका धनी मानिस

चीनको जिआंगशीमा अवस्थित एउटा सानो गाउँमा परिवर्तनको लहर छायो । कच्ची बाटोहरूलाई कालोपत्रे बाटोमा परिणत गरिनुको साथै जीर्ण घरहरूलाई एकदमै शानदार भवनहरूको रूप दिइयो । ती भवनहरूमा बास्केटबल कोर्ट, टेबलटेनिस बोर्ड र त्यहाँका बासिन्दाहरू जोसुकैले पनि चाहेअनुसार प्रयोग गर्न सक्ने पुस्तकालय छ । यसको साथै त्यहाँ वृद्ध-वृद्धा लगायत कम आमदानी…

बिदाको असाधारण गृहकार्य

“खाली खुट्टा जमिनमा हिँड्ने, सूर्यास्तलाई शान्त रूपले हेर्ने, वनको रूखलाई अँगालेर कुराकानी गर्ने, वन्य फूलकै उचाइमा निहुरेर त्यससँग कुराकानी गर्ने, आफ्नो बाथरुम र शौचालय सफा गर्ने, वर्षालाई महसुस गर्न त्यसमा भिज्ने र आफ्नो वरिपरिका सुक्खा चीजहरूको अवलोकन गर्ने, आफैले खाना पकाएर परिवारका लागि भान्सा तयारी गर्ने, बुबा-आमाको कार्यक्षेत्रको भ्रमण गर्ने,…

पिनोकियो प्रभाव

पिनोकियोले झूट बोल्दैपिच्छे किन उसको नाक लामो हुँदैगएको होला ? उसको नाकमा झूट पत्ता लगाउने उपकरण भएकोले होला त ? यो एउटा आधारहीन कथा होइन । संयुक्त राज्य अमेरिकाको सिकागोस्थित बास्ना र स्वाद उपचार अनुसन्धान संस्थाका अनुसन्धानकर्ता डा. एलेन हर्सले वास्तवमा झूट बोल्नेहरूको नाकमा ‘क्याटेकोलोमिन’ नामक रसायन उत्पन्न हुने हुँदा…

आकाशबाट झर्ने स्यान्डवीच

स्यान्डवीच खानको निम्ति ग्राहकहरूले माथि आकाशतिर हेर्नुपर्ने एउटा स्यान्डवीच पसल छ । विशेष कुरा यति मात्र होइन । त्यहाँ त टेबलहरू, कुर्सीहरू र काउण्टर पनि छैन । अझ त्यो पसलचाहिँ पहिलो वा दोस्रो तलामा नभएर सातौँ तलामा छ । यहाँहरूलाई यो अलि हाँसउठ्दो लाग्छ होला, तर पसलको विषयमा सुनेर आउने…

ढुङ्गामा ठेस खाएका मानिस

एक जना मानिस जङ्गलको साँघुरो बाटोमा हिँडिरहेका थिए । सूर्यको किरण घना जङ्गलका रूखहरूलाई छेडेर चम्किरहेको थियो, अनि ताजा हावाले तिनलाई प्रफुल्लित र आनन्दित तुल्याइरहेको थियो । प्रकृतिको सुगन्ध महसुस गर्दै आँखा बन्द गरेर तिनी बिस्तारै हिँडिरहेका थिए । तब एक्कासि तिनी जमिनको एउटा चुच्चे ढुङ्गामा ठेस खाएर पछारिए ।…

दीर्घायु रहने रहस्य

एउटा कोरियाली टि.भी. कार्यक्रमका संवाददाताले १०७ वर्षीय वृद्धलाई “हजुरबा, तपाईंको दीर्घायु जीवनको रहस्य के हो ?” भनेर सोधे । तब ती वृद्धले “हजुरबा रे ? मलाई साथी भन्नुभए हुन्छ नि” भने । संवाददाताले “ओहो मेरो साथी, तपाईंको दीर्घायु जीवनको रहस्य के हो ?” भनेर फेरि सोधे । ती वृद्धले “रहस्य…

“बर्कनहेडलाई सम्झ !”

सन् १९१२मा ‘तैरिरहेको दरबार’ भनेर चिनिने शानदार टाइटानिक जहाज समुद्रमा डुब्न लाग्दा कप्तानले सबैभन्दा पहिला महिला र बच्चाहरूलाई उद्धार डुङ्गामा जान आदेश दिएका थिए, जुन पर्याप्त संख्यामा थिएन । अहिलेको ‘महिला र बच्चाहरूलाई प्राथमिकता’ भन्ने आम कानूनको उत्पत्ति बर्कनहेड नामको बेलायती नौसेना फौजबाट भएको मानिन्छ । सन् १८५२मा ४७२ जना…

अभिनेता-पर्यवेक्षक प्रवृत्ति

आफू काममा ढिलो पुगियो भने गाडी जाममा परेको अथवा बस नआएको जस्ता विभिन्न कारणहरू खुलाउने गरिन्छ । तर यदि आफ्ना कोही सहकर्मी ढिला आयो भने उसलाई अल्छी व्यक्तिको रूपमा हेरिन्छ । अनि आफ्नो परीक्षा बिग्रियो भने गाह्रो भएकोले हो भनेर सोच्ने गरिन्छ, तर अरूले परीक्षा बिगाऱ्यो भने उसले राम्ररी नपढेकोले…

न्याप्किनमा लेखिएको प्रेम

एक अमेरिकी परिवारका प्रमुख रहेका गर्थ क्यालाग्हान आफ्नी छोरीको टिफिन बक्स तयार गरिदिने मायालु बुबा हुन् । उनले हरेक दिन टिफिन बक्सको न्याप्किनमा असल भनाइ वा लेखजस्ता कुराहरू लेखेर छोरीप्रतिको आफ्नो प्रेम व्यक्त गर्छन् । तर एक दिन उनमा क्यान्सर देखियो । केही शल्यक्रिया र पुनरावृत्तिद्वारा क्यान्सरसँग लड्ने क्रममा छोरी…

समयलाई पछाडि सारेको यात्रा

सन् १९७९मा संयुक्त राज्य अमेरिकाको ओहायो राज्यको कुनै समाचार पत्रले ७०-८० वर्षका ८ जना बुज्रुगहरूलाई एक हप्ता निःशुल्क यात्रामा पठाउने कुराको विज्ञापन छाप्यो । बुज्रुगहरू छनोट गरिए र उनीहरूलाई दुर्गम गाउँको भ्रमण गराइयो । त्यहाँ उनीहरूले २ वटा शर्तहरू पालन गर्नुपर्ने थियो । एउटाचाहिँ २० वर्षअघिको समयमा भएझैँ गरेर बोलीचाली…

सङ्कल्प

एक फ्रान्सेली निशानाबाज भेरोनिक जिरार्देतले आफू २ वर्षीया छँदा क्यान्सर रोगका कारण एउटा आँखाको दृष्टि गुमाउन पुगेकी थिइन् । उनले १६ वर्षको उमेरमा आफ्नो बुबासँग निशानाबाज सिकेर ४ पटकसम्म विश्वकै सर्वोत्कृष्ट खेलाडीको उपाधि हासिल गरेकी थिइन् । उनले अरूको भन्दा फरक परिस्थितिको बाबजुद त्यस्तो उत्कृष्ट उपलब्धि हासिल गर्नुको राज खुलाइन्…

मानव-जातिलाई बचाएको आविष्कार

न्यू योर्क टाइम्सले भावी पुस्तालाई प्रभावित तुल्याएको ‘चिकित्सा प्रविधिको ऐतिहासिक कोसेढुङ्गा’सम्बन्धी अभिलेख छापेको थियो । १३औँ शताब्दीको मध्यदेखि आधुनिक समयसम्म करीब १,००० वर्षमा शरीर-क्रियाविज्ञान तथा चिकित्सा क्षेत्रमा सीधै चिकित्सा प्रविधि बनेर मानव-जातिलाई बचाउन ठूलो प्रभाव पारेका आविष्कारहरूलाई यसमा कालक्रमबद्ध रूपमा राखिएको थियो । कोसेढुङ्गोमध्ये प्रसिद्ध अमेरिकी राजनीतिज्ञ तथा रसायनविज्ञ बेन्जामिन…