विश्वास र जीवन

एकदमै चिन्तित फिस्टे चरा

एउटा फिस्टे चरा हाँगामा बसेर रोइरहेको थियो । त्यही बाटो भएर आइरहेका माउ भँगेरा र उसका बचेराहरूले फिस्टे चरालाई हेर्दै सोधेछन्, “ए फिस्टे भाइ, के भयो तिमीलाई ?” “मलाई शिकारीले कुन बेला गोली हान्ने हो, डरले जिउनै सकिरा’छैनँ भन्या ।”…

​रोजाइको दोबाटोमा​

जीवन रोजाइको श्रृङ्खला नै हो । फुक्का चाउचाउ खाऊँ कि पकाएर खाऊँ भन्ने सानो चिन्ताको विषयदेखि लिएर एउटा लुगा छान्दा पनि मानिसहरूले धेरै पटक सोच्ने गर्छन् । अझ ‘Any Drink’ भनेर लेखिएको बटन भएको भेन्डिङ मेसिन पनि छ । विद्यालय,…

​दक्षताभन्दा मूल्यवान् कुरा​

सन् १९७६, सेप्टेम्बर १६ तारिख, सोभित युनियनको एउटा सहरमा गुडिरहेको बस एक्कासि अनियन्त्रित भएर नदीमा खस्न पुग्यो । त्यो दृश्य देखेर एक जना पुरुष तुरुन्तै नदीमा हामफाले । कालो धूवाँले गर्दा अगाडि केही देख्न सकिँदैनथ्यो, अनि पानी पनि चिसो थियो,…

​खुशी हुने अभ्यास​

बिहान अलिबेर सुत्न पाए हुन्थ्यो, मौसम सफा र घमाइलो भए हुन्थ्यो, बिहान काममा जाँदाखेरि ट्राफिक जाम नभए हुन्थ्यो, मेरो प्रोजेक्ट पारित भए हुन्थ्यो, मेरी पत्नीले कचकच नगरे हुन्थ्यो, विद्यालयमा छोराको राम्रो अङ्क आए हुन्थ्यो ... मानिसमा निरन्तर कुनै न कुनै…

​उडान भ्रम​

विमान उडानका दुई वटा नियमहरू छन् । ती हुन्, प्रत्यक्षदर्शन उडान नियम(Visual Flight Rules, VFR) र यान्त्रिक उडान नियम(Instrument Flight Rules, IFR) । विमान चालकले ककपिटबाट बाहिर हेर्दै विमान चलाउने प्रक्रियालाई प्रत्यक्षदर्शन उडान नियम भनिन्छ भने, पूर्ण रूपमा उपकरणमा भर…

नज प्रभाव (Nudge Effect)

भऱ्याङ र एस्केलेटर(escalator, लिफ्ट) सँगसँगै छ भने प्रायः मानिसहरू सुविधाजनक एस्केलेटर प्रयोग गर्न रुचाउँछन् । तर स्वीडेनको राजधानी सहर स्टकहोमको रेल स्टेसनमा एस्केलेटरभन्दा भऱ्याङ नै अझ लोकप्रिय छ । त्यसको कारण के होला ? पहिला यो ठाउँमा पनि अरू रेल…

खराब टिप्पणी नभएको लेख

कसै-कसैले टिप्पणी हुँदै नहुनुभन्दा बरु खराब टिप्पणी भए पनि हुनु नै राम्रो हो भन्ने गर्छन्, तर तिनीहरूले आफ्नो बारेमा लेखिएका निन्दात्मक टिप्पणीहरू देखे भने तिनीहरूको सोचाइ नै परिवर्तन हुने गर्छ । धेरै समूहहरू खराब टिप्पणीहरू मेटाउन लागिपरिरहेको भए पनि यो…

बुबाको डाइट

विद्यालयका दिनहरूपछि कहिल्यै व्यायाम नगरी आफ्नो डाइट नियन्त्रण गर्न असफल भएका ३५ वर्षीय अमेरिकी नागरिक एडुआर्डो कमार्गोले यस पटक आफैलाई नयाँ डाइटको चुनौती दिए । उनले दैनिक खाने भोजनमा कटौती गर्दै खानपानमा विशेष ध्यान दिने, ताजा फलफूल र सागसब्जी खाने…

खडेरी पर्दा

दुई जना कामदारहरू रूख काट्नलाई पहाडमा उक्लिएछन् । रूख काटिसकेपछि तिनीहरूले त्यस रूखमा वार्षिक घेरा देखेछन् । त्यो देखेपछि जवान कामदारले भनेछ, “यहाँ हेर्नुस् त । यी ५ वटा घेराहरू एक-अर्कामा एकदमै नजिक छन् । यहाँ ५ वर्षसम्म खडेरी परेको…

​एक चोटि सुरु गऱ्यो भने​

के तपाईंलाई ‘लेखकको अवरोध (Writer’s Block)’ भन्ने भनाइ थाहा छ ? लेखकले कुनै लेख लेख्न लाग्दा कतै त्यो लेख त्यति प्रभावशाली नबन्ने हो कि भन्ने डरले गर्दा कलम उठाउन नसक्ने अवस्थामा यो भनाइ प्रयोग हुन्छ । त्यो अवरोधलाई हटाउने सर्वोत्तम…

​सफलताको सम्भावना​

२०औँ शताब्दीका उत्कृष्ट चित्रकार पिकासोले करीब २०,००० वटा चित्रहरू कोरेका थिए, अनि विश्व-प्रसिद्ध भौतिकशास्त्री आइन्सटाइनले करीब २४० वटा थेसिसहरू लेखेका थिए । जर्मनीका सङ्गीतकार तथा रचनाकार बाचले प्रत्येक हप्ता सङ्गीत रचना गरेका थिए, मोजार्टले ६०० वटाभन्दा बढी गीतहरूको रचना गरेका…

प्रेम भनेको के हो ?

“तपाईंले आफ्नो साथीलाई उसको सर्ट एकदमै राम्रो छ भन्नुभएको थियो, उसले प्रायः त्यो सर्ट मात्र लगाएर हिँड्छ ।” “पियानो प्रस्तुति हुँदा, मलाई मञ्चमा एकदमै डर लागिरहेको थियो । मैले दर्शकहरूको बीचबाट एकलै हात हल्लाउँदै मुस्कुराइरहनुभएका मेरा बुबालाई देखें, तब मेरो…

भाइलाई बचाउन

सन् २०१३ अप्रिल महिनामा कोरियाको सउलमा प्राथमिक तहमा अध्ययनरत दुई दिदी-भाइ विद्यालयबाट घर फर्किरहेका थिए । घर फर्कने क्रममा उनीहरूले खेल मैदानको नजिकै बाढी पम्प गर्ने मेसिनको प्लेट[plate of a flood pumping]माथि केही बच्चाहरू तल-माथि उफ्रिरहेका देखे । ती बच्चाहरू…

​चोरको मन फर्काइदिएको नोट​

बेलायतको सानो रिसोर्ट सहरमा एइलिन नाउँकी एक जना नर्स बसोबास गर्थिन् । बिरामीलाई भेट्न जाँदाखेरि प्रायः उनी साइकल प्रयोग गर्ने गर्थिन् । तर कुनै एक दिन, बिरामीलाई उपचार र परामर्श दिएर बाहिर निस्कँदा उनको साइकल गायब भएछ । त्यो दिनमा…

मस्तिष्कले नजान्ने कुरा

हाम्रो शरीर मस्तिष्कको आदेशअनुसार चल्दछ । यदि मस्तिष्कले काम गर्न छोड्यो भने शरीरका अन्य अङ्गहरूले आफ्नो भूमिका राम्ररी निभाउन सक्दैनन् । त्यसैले त शरीरको सबैभन्दा महत्वपूर्ण अङ्ग नै मस्तिष्क हो । मस्तिष्कले शरीरको इन्धन भन्न सकिने रगत धेरै मात्रामा लिँदछ…

त्यो म होइन !

“अरू सबै जना मूर्ख बने तापनि, मलाई कसैले मूर्ख बनाउन सकेको छैन !” भनेर कम्तीमा एक चोटि भए पनि आफूलाई यसरी विश्वास दिलाउनुभएको छ होला । यहाँहरूले टेलिभिजन हेर्नुहुँदा वा इन्टरनेट चलाउनुहुँदा पनि यस्तो सोचाइ आएको हुन सक्छ । कहिलेकहीँ…

जुम्ल्याहाको सन्देश

“नमस्कार ! हामी जुम्ल्याहा दाजुभाइ आज पहिलो पटक उडान भर्दैछौं । हामीहरू भर्खर १४ हप्ताका भयौं । हामीहरू ज्ञानी हुनलाई सक्दो कोसिस गर्नेछौं, तर कान दुखेर अथवा डर लागेर यदि शान्त हुन सकेनौं भने हामी यहाँहरूसित पहिल्यै माफी माग्न चाहन्छौं…

फाल्नुपर्ने कुराको सूची

गर्नुपर्ने काम अथवा गर्न चाहेको काम छ भने एउटा सूची बनाएर त्यसलाई प्राथमिकताअनुसार क्रमबद्ध रूपमा मिलाएर राख्नुभयो भने यसले तपाईंलाई कुनै पनि काम ध्यानपूर्वक गर्न मद्दत पुऱ्याउँछ । तर यदि ती कुराहरूप्रति बढी नै सोच्न थाल्नुभयो भने तपाईंहरूको ध्यान भड्किन…

बुबालाई पत्र

आलास्कामा बस्ने ९ वर्षको केटो, म्याकले सन् २००९मा अफगानिस्तानमा मारिनुभएका आफ्ना बुबाको हरेक जन्मदिनमा आमासँगै केक बनाएर भोज गर्ने गर्थ्यो । तर यो वर्षचाहिँ उसले एउटा विशेष पत्र लेख्यो । “बुबा, बाकसभित्र बस्नुहुँदा कस्तो लागिरा’छ ? तपाईं अहिले कति वर्षको…

लिबेरोको मिशन

भलिबल टोलीमा भएका ६ जना खेलाडीहरूमध्ये एक जना खेलाडीको पोशाक अरूको भन्दा बेग्लै हुन्छ । उसलाई ‘लिबेरो’ भनिन्छ, जसको विशेषता नै प्रतिरक्षा क्षमता हो । उसलाई कुनै पनि खेलाडीको सट्टामा राख्न सकिने भएकोले उसलाई ‘लिबेरो’ अर्थात् ‘स्वतन्त्र’ खेलाडी पनि भनिन्छ…